Kenjutsu – cz.2 samuraj i jego miecz

Samuraj

samuraj
Samuraj w rynsztunku

Samuraj nigdy nie rozstawał się ze swoją bronią. Wyjątkiem była audiencja u cesarza lub szoguna. Samuraje niższych rang musieli zostawiać katanę przy wejściu do rezydencji księcia zwanego daimyo. Miecze zawsze pozostawały w pochwach, ponieważ ich obnażenie było uważane za ugrozę i zwykle było to oznaką lekkomyślności samuraja. Wasalowi, pod groźbą śmierci, zabraniano kłaść miecz lub włócznię ostrzem w kierunku, w którym znajdował się pan samuraja.

Od czasów bogów, głównym atrybutem samurajów jest miecz, który był nie tylko bronią, ale darem od bogów, jednym ze świętych symbolów władzy o poetyckiej nazwie „miecz niebiańskich grubych chmur”, przekazanym przez boginię Amaterasu pierwszemu ziemskiemu władcy.

Amaterasu
Amaterasu

Rozwój miecza

We wczesnych stadiach historii Japonii miecz wojownika (ken lub tsurugi) był dwuręczny, ciężki i noszony na plecach ukośnie. Duża waga i niewygody takiej broni podyktowały stworzenie bardziej doskonałego projektu. W okresie Heian (794-1192), w czasie narodzin samurajów, wynaleziono taką broń i praktycznie nie zmieniła się ona w ciągu historii. Według legendy niejaki Amakuni, który żył pod koniec VII — początek VIII wieku wymyślił, aby podzielić obosieczny oręż na dwie częśći — tak powstał japoński miecz zwany kataną. We wcześniejszych okresach, Yayoi (200 p.n.e. – 300) i Yamato, cała broń była przechowywana w zbrojowniach i była wydawana żołnierzom tylko w przypadku ataku wroga lub przed kampanią wojskową. Natomiast od czasów Heian, kiedy życie człowieka całkowicie zależało od jego miecza, broń zaczęto trzymać w domu, zwykle kładąc ją na noc u wezgłowia łóżka — dzięki czemu łatwiej było po nią sięgnąć.

Produkcja miecza

Od czasów starożytnych do dnia dzisiejszego produkcja mieczy zawsze była sprawą świętą i ukrytą przed wzrokiem ciekawskich. Nawet dzisiaj kowale, którzy wytwarzają tę broń, są uważani za skarb narodowy i jako strażnicy tradycji otrzymują dotacje od państwa. W przeszłości ludzie ci byli niezmiernie szanowani i czczeni niemal jako postacie boskie. Tylko osoby szlachetnego pochodzenia mogły być twórcami mieczy. Ponieważ mieczom nadawano magiczne właściwości i imiona. Prace zawsze zaczynały się od rytuału oczyszczenia kuźni i samego kowala.

Żmudny i niezwykle złożony proces kucia może zająć lata nieustannej pracy. Stal wytapiano z magnetycznej rudy żelaza i piasków żelazistych, a następnie układano na sobie paski metalu o różnej zawartości węgla, uzyskując w ten sposób stalowy pręt składający się z tysięcy najcieńszych warstw. Po kuciu i hartowaniu przeprowadzano szlifowanie i polerowanie, a ostateczne wykończenie ostrza często wykonywali kapłani Shinto. Wszystkie etapy produkcji były na tyle skomplikowane, że czasami wraz z nazwiskiem mistrza na rękojeści ostrza umieszczano nazwę kowala lub osoby, która ostrzyła.

Mnich shinto kuje miecz

 

Próba miecza – tameshi giri

Dzieło uznano za zakończone po przetestowaniu miecza pod kątem cięcia, co nazwano „próbnym ciosem” (tameshi-giri). Do przetestowania miecza używano zwłok. W idealnym przypadku miecz powinien z łatwością przeciąć trzy ciała leżące jeden na drugim. Czasami tameshi-giri powierzano katom, którzy wykonywali wyroki śmierci lub, jak w okresie Tokugawa, agentom specjalnym. Kiedyś przestępca, zanim został stracony przez tameshi-giri, powiedział do kata: „Gdybym tylko wiedział, że umrę w ten sposób, zjadłbym kamienie i w końcu zrujnował to wspaniałe ostrze!”

Cenność miecza

W zależności od tego, w jaki sposób ostrze zostało wykute, mogło przynieść korzyść i wiernie służyć swojemu panu lub odwrotnie, „ranić” samego właściciela. Aby odróżnić podróbkę od dzieła prawdziwego mistrza, stworzono komisje eksperckie, które sprawdzają jakość i wystawiają certyfikat z opisem ostrza i jego „legendą”. W XII wieku takie certyfikaty trafiały do ​​szoguna w ilości zaledwie 100 arkuszy rocznie. Później, w epoce wojen i bezprawia, kiedy prawie wszyscy mieszkańcy kraju byli wojownikami i każdy z nich musiał zdobyć własną broń, wartość materialna mieczy spadła, ale nadal pozostawały duszą samurajów, jego naturalnym przedłużeniem. Miecze, które kosztowały fortunę, były cenne i cenione ponad wszystko, były dziedziczone. Na pochwie umieszczono herb rodzinny właściciela, a ona sama była owinięta w skórę tygrysa, jelenia lub niedźwiedzia, aby chronić ostrze przed deszczem i śniegiem.

Za panowania szogunów Ashikaga (1333-1391) klasa samurajów rozwinęła tradycję noszenia dwóch mieczy: dużej katany (o-dachi) i małego wakizashi. Z reguły kowale wykuwali oba te miecze jednocześnie jako zestaw – daisho. 

daisho
Para daisho

Duży miał długość od 70 do 90 cm i służył do walki, mały – od 35 do 60 cm – służył do odcinania trofeów – np. głowy i odprawiania samobójczego rytuału seppuku. Małe noże — kogatana, a także kogai były umieszczane w pochwie katany przez osłonę.Pierwszy był zwykle używany jako przedmiot gospodarstwa domowego, podczas kampanii lub jako broń do rzucania, drugi – jako spinka do włosów, pałeczki, wbijano go również w głowę zabitego wroga w celu ustalenia zwycięzcy.

W okresie Sengoku („wojujące prowincje”) małe miecze wakizashi mogły być również noszone przez ludzi innych klas. Zakaz noszenia takiej broni dotyczył tylko osób będących z klasy pariasów. Niektórzy pielgrzymi, udający się w daleką podróż, nosili monety w pochwie na pokrycie wydatków, a w rękojeści miecza umieszczali pędzel do kaligrafii.

Powstanie katany

29 sierpnia 1588 szogun Toyotomi Hideyoshi wydał dekret, popularnie zwany „polowaniem na miecze”. Wezwał on daimyo (wielkich wojskowych panów feudalnych) do skonfiskowania broni, która znajdowała się w rękach pospólstwa, a ludzi do oddania jej, wyjaśniając, że uzyskany metal zostanie wykorzystany do wykonania śrub i nitów do posągu Buddy, który był w trakcie budowy w tym czasie.

Tokugawa Ieyasu
Tokugawa Ieyasu

Natępnie Tokugawa Ieyasu wydał całkowity zakazał noszenia mieczy przez osoby niesamurajskiego pochodzenia, a samym samurajom nakazł oddanie mieczy do zbrojowni lub skrócenie klinków do dwóch shaku (ok. 60 cm). Oczywiście, spowodowało to masowe skracanie klinków. Zakaz ten nie dotyczył jednak dwóch rodów: oczywiście samych Tokugawych oraz klanu Tosa, który służył Tokugawym jako ochrona. Szkoła miecza klanu Tosa przetrwała do dziś jako Muso Jikiden Eishin Ryu Yamauti Ha, i jako jedna z nielicznych do tej pory uczy technik o-dachi, długiego miecza.

Pozostały arsenał samuraja

Bardzo ważne miejsce w ekwipunku wojowników od czasów starożytnych zajmował łuk i włócznia (wystarczy przypomnieć epizod powstania samych wysp japońskich). Oprócz prostych włóczni yari, których długość sięgała 6,5 ​​metra, szeroko stosowano włócznie podobne do wideł z zagiętymi końcami — kumade („niedźwiedzia łapa”), trójzęby magari-yari („wygięta włócznia”), w których ostrza boczne znajdowały się pod kątem prostym, sode-garami („przylegające do rękawów”) to słup z żelaznym wierzchołkiem, przypominającym gałęzie jodły.

Naginata zasługuje na szczególną uwagę wśród broni, która jest powszechnie nazywany halabardą. Halabarda to jednak raczej topór na tyczce, a naginatę można porównać do miecza o bardzo długiej rękojeści. Jego ostre ostrze mogło osiągnąć półtora metra. Naginata była szczególnie rozpowszechniona wśród dworskich dam zwanych shogua, które posiadały umiejętność błyskawicznego odpierania nagłych ataków na swego pana, a także wśród mnichów-wojowników, odrębnej siły wojskowej, która zepsuła dużo krwi dużym i małym panom feudalnym.

Treningi – nowy grafik

Regularne treningi

31 maja O-Ganseki Kan wznowił regularne treningi iaijutsu. Trenujemy w poniedziałki o 19:30 i czwartki o 20:00. Dodatkowo mamy sesje dzienne we wtorki i czwartki o 10:00. Długość treningu to 1 godzina zegarowa. Regularne treningi trwają do 27-go czerwca a potem przechodzimy na grafik wakacyjny.

Grafik wakacyjny

W czasie przerwy wakacyjnej treningi będą się odbywać od 14-go lipca do 6 sierpnia o tych samych godzinach co treningi regularne. Od 6-go do 31-go sierpnia treningi będą zawieszone. Wznowienie zajęć przewidujemy na 2-go września.

Rodzinne zajęcia iaijutsu

Rodzinne zajęcia japońskim fechtowaniem 

Dzieciństwo mija bardzo szybko, o dużo szybciej, niż byśmy sobie tego życzyli. Dlatego dla mnie tak ważnym jest, aby każda chwila spędzona z moim synem była dla niego warta wspomnień, gdy dorośnie. Aby go czemuś uczyła. Aby dawała mu radość i satysfakcję. Jednym ze sposobów dla nas są wspólne treningi w dojo. 

Karate, ju-jutsu i iaijutsu – japońska szermierka

Z synem zajmujemy się różnymi sztukami walki ale iaijutsu chyba najbardziej rozpala jego wyobraźnię – miecz w rękach daje mu poczucie pewności siebie, pewnego wyrównania szans w potencjalnym starciu. Daje mu możliwość poczuć się silnym wojownikiem – samurajem. To wszystko dzieje się w mojej obecności i przy moim udziale – i daje to nam obu ogromną satysfakcję i frajdę. Teraz chcemy się tą pasją i radością bycia razem podzielić również z wami. 

Rodzinna grupa iaijutsu

Otwieramy dla was specjalną rodzinną grupę “rodzic + dziecko”. W soboty i niedziele od 9 do 11 w klubie Fit-Fight Club Ursynów prowadzimy zajęcia iaijutsu dla tych, którzy chcą na sportowo spędzić czas ze swoimi dziećmi. Zapraszamy mamy i ojców z dziećmi min. 10-letnimi. 

Abonament

Dla rodzin obowiązują specjalne ceny na miesięczny abonament:

  • rodzic + 1 dziecko 220 zł 
  • rodzic + 2 dzieci 250 zł
  • każde kolejne dziecko 30 zł
  • pierwsze próbne zajęcię gratis

Zapisy trwają – ilość miejsc ograniczona!

Kenjutsu – cz. 1 pojawienie się i rozwój

Pojawienie się i rozwój kenjutsu – japońskiej sztuki walki

Dzisiaj cały świat darzy wielkim szacunkiem japońskie sztuki walki („budo”). Ich celem jest nie tylko zwycięstwo w pojedynkach, ale także ciągły rozwój duchowy i fizyczny oraz samodoskonalenie zaangażowanych w nie osób. W XX wieku wiele bardzo skutecznych sztuk walki pochodzących z Krainy Wschodzącego Słońca rozprzestrzeniło się na całym świecie i zyskało popularność, w szczególności kenjutsu, judo, karate, aikido, iaido.

Jak się rozwijało i dotarło do naszych czasów wysokie mistrzostwo fechtowania na japońskich mieczach?

Kenjutsu zaczęło się formować około dwunastu wieków temu wraz z pojawieniem się w japońskim społeczeństwie klasy wojowników – samurajów. W kenjutsu, w przeciwieństwie do kendo, priorytetem jest nie podążanie wysoką ścieżką („do”) i duchowa edukacja, ale umiejętności walki („jutsu”). Sztuka ta polega na umiejętnym, perfekcyjnym władaniu mieczem. Przez stulecia w Japonii wojownicy używali tradycyjnych mieczy samurajskich (daiso) – daito (długi) i shёto (krótki), które nazywane są odpowiednio „kataną” i „wakizashi”. Aby uniknąć kontuzji, podczas treningu kenjutsu stosuje się bokkeny – mularze miecza umiejętnie wykonane z litego i twardego drewna. Na zajęciach wykonywane są wielokrotnie zestawy ruchów – kata, które odtwarzają wszelakie sytuacje, które pojawiały się w bitwach.

Pierwsze pisemne wzmianki o tej sztuce walki w Japonii pochodzą z ok. 800 roku. Jednak w tym czasie głównym elementem broni samuraja był łuk ze strzałami. W ciągu kilku stuleci powstało wiele szkół szermierczych, których metody dla żołnierzy pieszych i jeźdźców zostały usystematyzowane do końca XII wieku. Po nauczeniu się, jak wytwarzać wysokiej jakości miecze, stały się one główną bronią wojowników. Liczba łuczników malała, a szermierka na ostrzach zaczęła się szybko rozwijać. Pierwsze szkoły kenjutsu powstały pod koniec XIV wieku. W erze ciągłych wojen domowych i konfliktów wewnętrznych w Japonii każdy wielki feudalny władca miał własne miejsce do treningów walki mieczem dla swoich wojowników i spadkobierców.

Średniowieczni wojownicy

Na przełomie XV – XVI wieku powstały cztery główne szkoły kenjutsu. Uczniowie byli szkoleni nie tylko we władaniu mieczem, ale także  halabardą, włócznią, tyczką, a także walki bez użycia broni. Podczas szkolenia używali sprzętu ochronnego opracowanego przez sensei’a Yamada Heizaemon Kotoku, a także synaja, miecza wykonanego z bambusa. Podczas turniejów można było używać ostrzy bojowych, zatrzymując je podczas uderzeń na niewielką odległość od ciała przeciwnika. Tak kenjutsu nabrało orientacji sportowej. Po tym, jak na początku XVII wieku doszłi do władzy szoguni z dynastii Tokugawa i ustanowili ścisły autorytarny reżim, który dał początek stabilności politycznej, kenjutsu zaczęło tracić na znaczeniu jako sztuka walki. Większość szkół używała go przede wszystkim jako środka edukacji duchowej i fizycznej.

kendo kendoka

Reformy Meiji

Po zniesieniu władzy szogunów w 1868 r. i na początku ery Meiji (reformy i szybka modernizacja Japonii) kenjutsu początkowo straciło na popularności. Aby zachować tę sztukę i dla własnego przetrwania, kilku sensei, prowadzonych przez Sakakibarę Kenkiti (1830 – 1894), zaczęli organizować publiczne walki na bambusowe miecze i pokazywali różne sztuczki, na przykład rozcinanie różnych przedmiotów. Te pokazy przyczyniły się do ożywienia w Japonii zainteresowania starożytną sztuką szermierki. Wkrótce w 1876 r. kenjutsu zostało uznane na poziomie oficjalnym za działalność niezbędną do wzmocnienia ducha narodu japońskiego i za przydatną formę wychowania fizycznego. Zaczęto uczyć policjanci i uczniów w szkołach. W 1912 r. zastosowano systematyzację kata, stosowanych w różnych szkołach (ich kompleks nazwano „Drogą Miecza Wielkiej Japońskiej Mocy”). W 1928 r. w Państwie Wschodzącego Słońca powstało ogólnokrajowe stowarzyszenie kendo.

Po zakończeniu II wojny światowej amerykańska administracja okupacyjna, walcząc z duchem samuraja, zakazała kenjutsu. Jednak ta starożytna sztuka walki na początku lat 50. została odnowiona w wersji sportowej. Niedługo potem rozpoczęła się jego ekspansja na całym świecie. Obecnie w Japonii kendo i kenjutsu są przedmiotami fakultatywnymi w wielu szkołach średnich, a kluby tej sztuki znajdują się w prawie wszystkich szkołach wyższych.

O-Ganseki Kan Porando

W naszej szkole studiujemy dwa style kenjutsu – Muso Jikiden Eishin Ryu i Niden Ryu. Oba style mają ponad pięć stuleci tradycji i wywodzą się z pól bojów Epoki Wojujących Księstw. Nasza kadra zdobywała mistrzowskie szlify bezpośrednio u Soke (naczelników szkół) obu styli w Tokio i Kamakurze i jako jedyna w Polsce ma prawo przeprowadzać atestacje z japońskimi dyplomami obu szkół. Zapraszamy was do spróbowania swoich sił w japońskiej szermierce podczas próbnego treningu. Aby się zapisać wystarczy wypełnić poniższy formularz. Do zobaczenia w naszym dojo!

Kenjutsu w O-Ganseki Kan

Kenjutsu 剣術 – sztuka miecza.

Tym terminem (kenjutsu) określa się wszystkie techniki szkół japońskiej szermierki, a przede wszystkim tych sprzed restauracji Meiji – koryu. Przedmiotem nauczania tych szkół było nie tylko władanie mieczem w realnej walce. Koryu wykorzystywały tę ulubioną broń samuraja jako bazę dla kształtowania wszechstronnego wojownika, w rękach którego dowolny przedmiot staje się śmiertelnym zagrożeniem dla wroga. 

W O-Ganseki Kan zgłębiamy techniki dwóch średniowiecznych szkół koryu – Muso Jikiden Eishin Ryu Yamauti Ha i Niden Ryu. W arsenałach tych szkół przetrwały nie tylko techniki miecza ale również naginata, tanto, bo, jari i techniki walki wręcz.

O-Ganseki Kan Porando

jest kolektywnym członkiem tokijskiego Kokusai Budo Renmei z prawem przedstawiać obie szkoły i przeprowadzać atestację na stopnie uczniowskie i mistrzowskie potwierdzane japońskimi dyplomami.

Zapraszamy wszystkich chętnych poczuć magię japońskiego miecza na bezpłatny próbny trening. Żeby się zapisać prosimy dzwonić na numer 507 361 888 lub wypełnić formularz.